Λόγος ελληνικός, μέλος ορχηστρικόν. Η Λίζα Ξανθοπούλου και η Κρατική Ορχήστρα σε μια ξεχωριστή συναυλία.
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, 03.2006
Κριτική του Αντώνη Ι. Κωνσταντινίδη
"Η τε ελπίς και ο έρως επί παντί, ο μεν ηγούμενος, η δ' εφεπομένη, και ο μεν την επιβουλήν εκφροντίζων, η δε την ευπορίαν της τύχης υποτιθείσα". Με την ενδεικτική ανάγνωση του σχετικού χωρίου από την "Ιστορία" του Θουκυδίδη, ο πολιτειολόγος (νυν και εκδότης) Κώστας Ζουράρις, άνοιξε την αυλαία και προσπάθησε να εισάγει το φιλόμουσο κοινό απευθείας και με τον πιο αυθεντικό ίσως τρόπο, στο νοηματικό περιβάλλον της συναυλίας που θα ακολουθούσε. Μιας συναυλίας, εξ αντικειμένου ξεχωριστής, η οποία απέπνεε ήδη από τον τίτλο της, εκτός από τη θεματική, την υφολογική και την αισθητική της διαφοροποίηση, από τις γνωστές, συνήθεις και σε μεγάλο βαθμό αναμενόμενες, συναυλιακές παρουσίες μιας ορχήστρας.
Λόγος και Μέλος
Με την άρση του αρχικού πέπλου μυστηρίου, η μουσική ποιητική συνάντησε τις πηγές της έμπνευσής της, οι νότες αποκάλυψαν τη διαχρονική δύναμη του ελληνικού λόγου και η παρτιτούρα έσμιξε με την κλασική ομορφιά της αρχαίας γραμματείας, συνθέτοντας το σκηνικό μιας πρωτότυπης για τα ελληνικά δεδομένα συνύπαρξης. Ήταν, μία αξέχαστη όσο και ποιοτική, μουσική βραδιά. Μια βραδιά με την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, όπου τα φιλοσοφικά κείμενα, οι τραγωδίες και οι μύθοι, ιστορίες απόμακρες και καθημερινές, σε υποκριτική ανάγνωση από το Γιάννη Φέρτη και την ιδιαίτερα πειστική Εύα Κοταμανίδου, στην προσιτή νέα ελληνική γλώσσα, παρεμβάλλονταν μεταξύ των καλώς επιλεγμένων, μουσικών συνθέσεων, από πνευματικά συγγενή, μουσικά έργα, θυμίζοντας κάτι το οποίο, εσκεμμένα κάποτε, στην εποχή μας αποσιωπείται. Η κληρονομιά του αρχαιοελληνικού πολιτισμού, δεν υπήρξε απλά ή μόνο, ένα σημείο έντονου ενδιαφέροντος, για τους Ευρωπαίους διανοούμενους και καλλιτέχνες της αναγέννησης και του διαφωτισμού, αλλά, μία πνευματική αφετηρία, ένα σημείο πολιτιστικής εκκίνησης, ένα απαράμιλλο και ιδεατό αισθητικά πρότυπο. Οι μουσικές συνθέσεις, των οποίων η αρχική θεματική έμπνευση αντλείται ακριβώς από αυτό το παρελθόν και οι οποίες ερμηνεύτηκαν, με χαρακτηριστική επιμέλεια στη συναυλία που παρακολουθήσαμε, αποτελούν μία αναντίρρητη απόδειξη της παραπάνω πρότασης.
Συναυλιακά
Η επιλογή των έργων, η οποία έγινε από ένα ευρύ ιστορικό φάσμα, συνέτεινε στην ερμηνευτική δυσκολία του εγχειρήματος. Από τον κλασικισμό του Γκλούκ, στο ρομαντισμό του Μέντελσον και από 'κεί στο σύγχρονο δρόμο του Μπερνστάιν, οι αισθητικές διαφοροποιήσεις και οι στυλιστικές αναζητήσεις των εποχών, όπως αυτές σχηματοποιούνται μέσα από την προσωπική γραφή του συνθέτη δημιουργού, μεταφέρονται στη σύγχρονη ερμηνεία απαιτώντας μία λεπτή, διακριτική αλλά και διακριτή μεταχείριση, που να εντάσσεται, να διευρύνει, όχι όμως και να παραβλέπει τα πλαίσια μιας ζητούμενης ερμηνευτικής ισορροπίας. Η ισορροπία αυτή, όπου συναρμόζεται η στυλιστική επιτήδευση με την καλλιτεχνική ελευθερία, υπήρξε ίσως το χαρακτηριστικότερο τεχνικά σημείο στη συναυλία που παρακολουθήσαμε. Σ' αυτήν, η Κρατική Ορχήστρα επέδειξε με άνεση την ερμηνευτική και προσαρμοστική της ικανότητα, κάτω από την διεύθυνση της Λίζας Ξανθοπούλου.
Οι συντελεστές
Παρακολουθήσαμε με προσοχή τη θεσσαλονικιά μαέστρο στο πόντιουμ και δεν μπορούμε παρά να μεταφέρουμε με ενθουσιασμό και χωρίς καμία φειδώ τις θετικότερες των εντυπώσεών μας. Ιδιαίτερα ακριβής στη καθοδήγηση, λεπτομερής στην ανάγνωση της και με μία παροιμιώδη όσο και υποδειγματική πλαστικότητα στην κίνησή της, η κ. Ξανθοπούλου υπήρξε απόλυτη στις ερμηνευτικές επιδιώξεις της και θεωρούμε ότι τα κατάφερε θαυμάσια. Θετικές εντυπώσεις αποκομίσαμε και από τη σολιστική παρεμβολή του βιολονίστα Γιώργου Κανδυλίδη. Υπήρξε εξαιρετικός στις ερμηνευτικές διεξόδους που έδωσε στην απαιτητική "συμποσιακή" σερενάτα του Μπερνστάιν, ενώ από τη μεριά των μονωδών, ιδιαίτερα στιβαρός και σίγουρος στα φωνητικά του μονοπάτια υπήρξε ο βαρύτονος Δημήτρης Πλατανιάς, φορτισμένη δραματικά η Αντωνία Καλογήρου και πειστικά άνετη η μέτζο Ελένη Λιώνα.